NIEDZIELA (14 SIERPNIA) - LIST DO KOŚCIOŁA W PERGAMONIE


Na biblijne rozważanie Listu do Kościoła w Pergamonie zapraszamy w najbliższą niedzielę, 14 sierpnia do Starej Betoniarni w Gostyninie.  

Pergamon po grecku znaczy „twierdza” (niektórzy tłumaczą też słowo „pergam” jako związek lub małżeństwo). Było to ważne miasto Azji Mniejszej w starożytności, w okresie rzymskim liczba mieszkańców szacowana jest na ok. 120-160 tys. Miasto było usytuowane na wzgórzu, ok. 28 km od Morza Egejskiego i w ten sposób stanowiło naturalną twierdzę.

W Pergamonie, z powodu embarga nałożonego na dostawy papirusu z Egiptu i brak materiału piśmiennego, wynaleziono zastępczy materiał do pisania, czyli pergamin.

Miasto posiadało liczne świątynie. Znane było z kultu Ateny[1], Dionizosa[2], Demeter[3] i Zeusa[4]. Ołtarz poświęcony Zeusowi i Atenie Przynoszącej Zwycięstwo (Atenie Nikeforos) był najsłynniejszym obiektem kultu.

W czasach rzymskich rozwinął się w mieście kult cesarski poświęcony głównie Trajanowi (98-117 r. po Chr.).

W Pergamonie znajdowało się również sanktuarium Asklepiosa[5] (rzymski Eskulap), do którego przybywali ludzie, aby się leczyć. Czczony był tu również inny bóg medycyny, Telesfor[6]. Pacjenci spali w jego świątyni, oczekując na uzdrowienie.

Mieszkała tutaj diaspora żydowska w własną synagogą. 


[1] W mitologii greckiej bogini mądrości, sztuki, sprawiedliwej wojny oraz opiekunka miast, m.in. Aten
i Sparty. Jest jedną z dwunastu głównych bogów olimpijskich. Jej atrybutami były: włócznia i tarcza. Jej świętym zwierzęciem była sowa, a rośliną - oliwka.
[2] Bóg płodności, dzikiej natury, winnej latorośli i wina, reprezentujący jego upajający i dobroczynny wpływ. Syn Zeusa i śmiertelniczki Semele. Na cześć Dionizosa odbywały się Dionizje, jego kult sprawowały bachantki, które organizowały ekstatyczne misteria.
[3] Bogini płodności ziemi, urodzaju, ziemi uprawnej, zbóż, rolnictwa; matka Kory (Persefony). Siostra Zeusa, Posejdona, Hadesa, Hestii i Hery.
[4] W mitologii greckiej najwyższy z bogów. Był szóstym dzieckiem Rei i Kronosa. Brat Hestii, Demeter, Hery (również jej mąż), Posejdona i Hadesa. Władca błyskawic. Uosobienie najwyższej zasady rządzącej Wszechświatem. Władca wszystkich bogów i ludzi. Jego atrybutami były złote pioruny, orzeł i tarcza zwana egidą. Wychowały go nimfy górskie i koza Amalteja.
[5] Bóg sztuki lekarskiej (medycyny); jeden z herosów.
[6] W mitologii greckiej, Telesfor był synem Asklepiosa. Jego imię oznacza „zakończyć pomyślnie” i jest symbolem powrotu do zdrowia.